روانشناسي كودك، خانواده و ازدواج

مشاوره شغلي كه در مركز مشاوره شغلي در تهران يا هر كجاي ديگر انجام مي گيرد، يعني كمك به فرد براي تعيين يك شغل، فعاليت و يا حرفه كه با علايق، شخصيت استعدادها و امكانات و خصوصيات رواني و جسمي فرد سازگار و هماهنگ باشد. در اين شاخه از راهنمايي و مشاوره دو دسته اطلاعات مورد بررسي قرار مي‌گيرند. يك گروه اطلاعات مربوط به مشاغل و ويژگي هاي مشاغل و دسته ديگر اطلاعات مربوط به ويژگي ها و استعدادهاي فرد است. در جريان مشاوره شغلي تلاش مي‌شود تا هماهنگي و تناسب بين اين دو دسته اطلاعات مشخص شود و تعيين گردد تا چه اندازه‌اي شرايط مربوط به يك حرفه با توانايي ها و ويژگي هاي فرد سازگاري دارد. با كلينيك روانشناسي ذهن آرا همراه باشيد با توضيحاتي در رابطه با روند مشاوره و چارچوب مشاوره شغلي …

نكات مهم در انتخاب شغل

اولين قدم در مركز مشاوره شغلي در تهران و انتخاب شغل مناسب خودشناسي و تصميم درست براساس يك خودشناسي كامل است. فرد لازم است با آگاهي كامل از علايق و رغبت هاي خود در مسير انتخاب شغل قدم بردارد. اين شناخت بسيار اهميت دارد كه زودهنگام باشد. عدم توجه به مبناهاي انتخاب شغل مناسب، تبعات مختلفي مثل فرسودگي جسمي و رواني، دل زدگي از محيط، افسردگي، بي هدفي و اختلال در كاركردهاي اجتماعي و عدم پيشرفت و تجربه نكردن موفقيت خواهد داشت. بيشترين زمان روز شما در محيط كار خواهد گذشت، بنابراين شناخت كامل از خود و شرايط محيط كاري مي تواند بسيار مثمر ثمر باشد. ممكن است در اكثر موارد شغلي كه مناسب شماست، درآمد زيادي نداشته باشد اما نگرش مثبت به شغل، باعث ثبات، پيشرفت و خلاقيت شما شده و به طبع آن افزايش درآمد و پيشرفت اتفاق خواهد افتاد.

علايق فرد جهت انتخاب شغل مناسب

يكي از فاكتورهاي مهم براي ثبات شغلي همخواني شغل با ارزش ها و ترجيحات دروني فرد است. اين فرد ترجيه مي دهد با در چه محيط هاي كاري و با چه سبك هاي كاري فعاليت كند. شغلي كه با ترجيحات فرد همخواني نداشته باشد به مرور زمان موجب فرسايش ذهني و جسمي فرد شده و به همان نسبت بازدهي پايين مي آيد. نگاه دقيق به تجارب موفق و غيرموفق گذشته، مشاوره و راهنمايي از روان شناسان و مشاوران شغلي، صنعتي سازماني و آگاهي از سبك شخصيتي خود است.

تيپ هاي رغبت جهت انتخاب شغل مناسب

هر تيپ شخصيتي متناسب با مجموعه اي از مشاغل خاص است. در آزمون هاي بين المللي تعيين رغبت شغلي شش تيپ شخصيتي مختلف ارزيابي شد. كه به شرح زير است

تيپ واقع گرا

معمولا از مشاغلي كه نيازمند ارتباطات اجتماعي است دوري مي كنند و سعي مي كنند مشاغلي كه نيازمند توانايي هاي فيزيكي و مكانيكي است را انجام دهند. براي اشيا و خصوصيات قابل لمس و عيني مثل پول، دستگاه هاي خاص يا قدرت و مقام ارزش قائلند. ويژگي هاي اين تيپ غيراجتماعي، رك، مادي، خود محور، صرفه جو، سرسخت، تلاشگر و انعطاف ناپذيرند.

تيپ جستجوگر

معمولا مشاغلي را ترجيح مي دهند كه نياز به فعاليت هاي آرام و منطقي دارد. فاقد توانايي رهبري هستند و خود را فردي محقق، روشنفكر و داراي توانايي هاي رياضي و علمي مي دانند. ويژگي هاي اين شخصيت ها؛ مستقل، تحليل گر، منطقي، روشنفكر، هوشيار، منتقد، خود دار، كناره گير، فروتن، كنجكاو، دقيق و پيچيده است. اين افراد معمولا به دنبال مشاغلي هستند كه نياز به ديد دقيق و جستجو گرانه دارد.

تيپ هنري

معمولا از فعاليت هاي خلاقانه استقبال مي كنند و از شغل هاي خشك و قراردادي دوري مي كنند. به مسائل ديد منعطف و هنري دارند. به مسائل و حل آنها با ديد زيبا شناسي نگاه مي كنند. افرادي مبهم، خيال پرداز، بي نظم، عاطفي، خود انگيخته، حساس، درون نگر، آرمان گرا، مستقل و آزاد منش هستند.

تيپ اجتماعي

اين افراد برعكس تيپ واقع گرايانه هستند. خودشان را افرادي علاقه مند به درك و كمك به ديگران مي دانند. داراي توانايي آموزش و تدريس هستند و خيلي به مشاغل علمي و فيزيكي علاقه مند نيستند. افرادي خوش برخورد، صبور، معاشرتي، فهميده، صميمي، مشوق و مهربان هستند.

تيپ متهور

از موقعيت هاي جستجوگرانه دوري مي كنند. به دنبال فعاليت هاي متهورانه هستند و ريسك پذيري بالاتري دارند. شخصيت هايي بي باك، ريسك پذير، اهل خطر، با انرژي، خوش بين، ماجراجو، هيجان طلب، جاه طلب، معاشرتي، پرحرف، برون گرا و سلطه جو هستند.

تيپ قراردادي

افرادي منظم، سازش پذير و داراي روحيه يكنواختي اند. براي فعاليت هاي اقتصادي ارزش قائلند و مشاغلي مانند كارمندي و حسابداري را مناسب خود مي دانند. افراد محتاط، انعطاف ناپذير، درون گرا، منظم، كارآمد و فاقد تخيل هستند.

ويژگي هاي شخصيتي

ويژگي هاي شخصيتي يك فاكتور بسيار مهم و پيش بيني كننده رضايت شغلي مي باشند. براي سنجش ويژگي هاي شخصيتي افراد با توجه به رويكردهاي مختلف تست هاي مختلفي گرفته مي شود. تست شخيصت MBTI كه به آن آزمون شخصيت ماير-بريگز هم گفته مي شود (Myers-Briggs Type Indicator) يك آزمون شخصيت شناسي است كه در قالب پرسشنامه طراحي شده است و هدف آن نشان دادن ويژگي هاي شخصيتي فرد در فهم دنيا و نحوه ي تصميم گيري او است. اين آزمون توسط دو روانشناس به نام هاي مايرز و بريگز و بر اساس نظريات و پژوهش هاي روانكاو مشهور يعني آقاي كارل گوستاو يونگ ايجاد شد. تست شخصيت MBTI پرسشنامه اي براي خودشناسي بهتر افراد است كه با بررسي 4 بعد از شخصيت افراد، 16 تيپ شخصيتي را در آنها شناسايي مي كند. هر يك از اين چهار بعد داراي دو شاخص هستند كه در ادامه بيشتر با آنها آشنا خواهيم شد.

هوش و استعداد افراد جهت انتخاب شغل مناسب

هوش و استعداد مهم ترين ويژگي هاي دروني هر فرد در انتخاب شغل مناسب است. آگاهي از ميزان ضريب هوشي و توانايي خاص در ابعاد هوشي مختلف مي تواند به شما در انتخاب شغل كمك كند. هيچ انساني بدون استعداد يا به اصطلاح خنگ در جهان وجود ندارد و هر فرد حداقل يك يا دو استعداد عمده موجود را داراست. بنابراين آگاه شدن و تشخيص استعداد هر فرد مخصوصا در دوران كودكي، انتخاب شغل مناسب را در آينده تسهيل مي كند. طبق نظريه ي تخصصي هوش هاي چندگانه گاردنر، 8 بعد مهم در توانايي هاي هوشي وجود دارد كه به شرح زير است.

هوش جسماني

افراد داراي هوش جسماني در مهارت هاي بدني و هماهنگي چشم و بدن مهارت بالايي دارند. ظرفيت بالاي شش ها و عضلات و توانايي كنترل حركات از ويژگي هاي آن هاست. مشاغلي مثل ورزش هاي حرفه اي و قهرماني، مشاغل مربوط به ساختمان سازي و بازيگري را بر مي گزينند.

هوش فضايي

افراد داراي هوش فضايي جهت يابي خوبي دارند و با نمودار ها، نقشه ها و تصاوير ارتباط خوبي برقرار مي كنند. قدرت تشخيص تصويري و فضايي بالايي دارند و براي مشاغلي مثل نقشه برداري و طراحي، رانندگي و مجسمه سازي مناسب هستند.

هوش رياضي

اين افراد در تحليل مسائل قدرت بالايي دارند و در شناسايي الگو ها و فرمول ها و عمليات منطقي قوي هستند. افراد داراي هوش رياضي در مشاغل مربوط به محاسبات، حسابداري و مهندسي موفق خواهند بود.

هوش موسيقي

هوش موسيقيايي و توانايي در درك ريتم و توانايي بالا در فكر كردن به الگو هاي موسيقيايي است. آهنگسازي، نوازندگي و رهبري اركستر براي آنها بهترين گزينه است.

هوش كلامي

به خوبي مي توانند از كلمات در نوشتن و صحبت كردن استفاده كنند. حافظه اي قوي دارند و دايره واژگان آنها گسترده است. مشاغلي مانند نويسنده، شاعر، وكيل، معلم، سياستمدار براي آنها مناسب است.

هوش ميان فردي

اين افراد در تعامل و ارتباط با ديگران، قدرت رهبري، مديريت و سنجش هيجانات و انگيزه هاي افراد توانايي بالايي دارند. مشاغل مناسب اين دسته؛ رهبر، مشاور، مدير، سياستمدار و فروشندگي است.

هوش درون فردي

اين افراد آگاهي بالايي از احساسات و انگيزه هاي خود دارند و از خود آزمايي، تخيل، بررسي روابط خود با ديگران و سنجش توانايي خود لذت مي برند. مشاغلي مانند نظريه پردازي، كارشناس مسائل مذهبي و الاهيات، روانشناسي، مربي و ايده پردازي براي آنها مناسب است.

هوش طبيعت گرا

اين افراد سازگاري بيشتري با طبيعت دارند و مي توانند با طبيعت و الگوهاي آن ارتباط برقرار كنند. به كشف محيط و جستجوگري در محيط اطراف علاقه زيادي دارند. مشاغلي مانند زيست شناسي، زمين شناسي، كشاورزي، باغباني و فعاليت در زمينه محيط زيست ترجيح اين دسته از افراد است.

با آگاهي كامل از خود و شرايط محيط زندگي مي توانيد بهترين مسير شغلي را انتخاب كرده و به ثبات شغلي برسيد. تغيير مكرر شغل و نارضايتي از محيط كاري، مي تواند منجر به افسردگي، كاهش عزت نفس، وسواس و مختل شدن روابط عاطفي و اجتماعي بشود. مشاوران روانشناسي با انجام تست هاي شخصيت و آزمون هاي هوش براي اتخاذ يك شغل مناسب به افراد كمك مي كنند. هم چنين با دريافت مشاوره تحصيلي نوجوانان مي توانند رشته متناسب با شخصيت خود و در نتيجه انتخاب شغل مناسب در آينده اطمينان حاصل نمايند.